Belge

İtalyan Müzisyenlerin Bestelediği Osmanlı Milli Marşları

Mahmudiye ve Reşadiye

blankMilli marşlar, 19. Yüzyılın başlarında Avrupa devletlerinde oldukça yaygınlamış bulunuyordu. Bu moda, kısa bir süre sonra Osmanlı Devleti’nde de etkisini göstermiştir. Usul olarak günümüzdekinden biraz farklı olsa da Osmanlı Devleti’nde Mahmudiye, Mecidiye ve Hamidiye marşları, resmi devlet marşı gibi kullanılmışlardır. Günüzümüdeki milli marş usulüne en benzer resmi kabuller ise İtalyan müzisyen İtalo Giovanni Selvelli’nin bestelediği Reşadiye Marşı için 1909 yılında ve yine İtalyan bir müzisyen olan Giuseppe Donizetti’nin (Donizetti Paşa) bestelediği Mahmudiye Marşı için ise 1918 yılında gerçekleşmiştir. Bu açıdan bakıldığında Osmanlı Devleti’nin son iki milli marşı, İtalyan bestecilerin elinden çıkmıştır.
 
İtalo Giovanni Selvelli, 1863 yılında İstanbul’da doğdu. Müzik eğitimini Palermo’da tamamladı. 1887 yılında tekrar İstanbul’a dönerek resmi ve özel müzik kurumlarında görev yapmaya başladı. Osmanlı Padişahı V. Mehmed Reşad’ın tahta çıkmasıyla açılan yarışma için bestelediği Reşadiye Marşı 1909 yılında resmi Osmanlı milli marşı olarak kabul edildi. Selvelli, 1918 yılında İstanbul’da öldü.
 
blankDaha çok “Donizetti Paşa” olarak bilinen Giuseppe Donizetti ise 1788 yılında Bergamo’da dünyaya geldi. Müzik eğitimini aile ortamında aldıktan sonra önce Fransız ordusunda, daha sonra da Sardunya ordusunda bando şefi olarak görev yaptı. Ardından davet üzerine İstanbul’a geldi. Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması (1826) üzerine kurulan Muzıka-i Hümayun’un (Osmanlı Devlet Bandosu) başına getirildi. 28 yıl boyunca aynı görevde bulundu. Çok sayıda müzisyen yetiştirdiği gibi Osmanlı Devleti için de pek çok beste yaptı. Bestelediği Mahmudiye ve Mecidiye marşları dönemlerinde büyük saygı gördü. Bu nedenle mirliva (general) rütbesine layık görüldü. 1856 yılında İstanbul’da öldü.
 
Aşağıda, Padişah V. Mehmed Reşad’ın emriyle, İtalyan müzisyen İtalo Giovanni Selvelli’nin bestelediği marşın (Reşadiye Marşı) resmi devlet marşı olmasının kararlaştırıldığına dair Sadaret’ten Harbiye Nezareti’ne gönderilen yazının müsveddesi ile yine İtalyan müzisyen Giuseppe Donizetti tarafından II. Mahmud döneminde bestelenen marşın (Mahmudiye Marşı), daimi surette Osmanlı Marşı olarak kabul edildiğine dair Padişah Padişahı VI. Mehmed Vahideddin’in iradesi (ferman) bulunmaktadır. Belgeler 1909 ve 1918 yıllarına ait olup orijinalleri Osmanlı Arşivi’nde bulunmaktadır.
 
blank
Osmanlı Padişahı V. Mehmed Reşad’ın emriyle, İtalo Giovanni Selvelli’nin bestelediği marşın (Reşadiye Marşı) resmi devlet marşı olmasının kararlaştırıldığı (14 Haziran 1909)
 
blank
Giuseppe Donizetti tarafından II. Mahmud döneminde bestelenen marşın (Mahmudiye Marşı), daimi surette Osmanlı Marşı olarak kabul edildiği hakkında, Osmanlı Padişahı VI. Mehmed Vahideddin’in iradesi (24 Temmuz 1918)
 
Başa dön tuşu